Bir önceki yazımda doğumdan itibaren bebeklerin beslenme süreçlerini kaleme almıştım. Katı gıdaya zamanında başlamanın önemi, bebeğin hazır olduğunu gösteren işaretler, yemeyi reddederse yapılabilecekler ve dikkat edilecek noktalara değinmiştim. Okumamış olanlar şu linkten okuyabilirler:
https://www.ailedenokula.com/portal/rehber/1304/bebek-ve-beslenme-1
Bu yazımda değinmek istediğim ise;
Hangi Ayda Bebek Hangi Besinleri Yer?
0 - 6 AY
Bebeğiniz ağladıkça ve acıktıkça anne sütü vermelisiniz. Anne sütü yoksa veya yetersizse anne sütüne adapte bir biberon maması kullanmalısınız.
6 AY VE SONRASI
Yumuşak ve topaksız, yarı sıvı püreler verin.
Anne Sütü veya Mama
Anne sütünü aldığı sürece devam edilmelidir. Anne sütü yoksa veya yetersizse 3-4 öğün 2 numara devam maması verilmelidir.
Kaşık Maması
Ek gıdalara geçiş aşamasında başlangıç olarak pirinçli bir mama başlanmalıdır. Bu dönem için hazırlanmış sütlü kaşık mamaları, tahıllı kaşık mamaları ve kavanoz mamalarını kullanabilirsiniz veya kendiniz evde kullandığınız biberon maması ile muhallebi yapabilirsiniz. Kaşık maması ayran gibi sulu bir biçimde yapılır, hergün 3-4 çay kaşığı verilir ve miktar hergün biraz daha arttırılır. Bir hafta sonra mama boza kıvamında yapılır.
Meyve Suyu
Kaşık mamasından 2 hafta sonra meyve suyu verilir. Mevsimine göre meyve seçilir ve suyu sıkılarak hazırlanır. 1-2 tatlı kaşığından başlanarak verilir ve yavaş yavaş arttırılır.1-2 hafta sonra püre şeklinde verilebilir. 2 hafta kadar devam edilir.
Sebze Çorbası
Meyva püresinden 2 hafta sonra verilir. Bazen 5.-6 aylarda muhallebiye başlanır ve 1-2 hafta sonra sebze çorbalarına geçilir. Ancak iyi kilo alan bebeklerde muhallebiden önce genellikle öğle öğününde sulu olarak 1-2 tatlı kaşığından başlanarak yavaş yavaş artırarak verilir. Çocuğun isteğine göre her gün arttırılır ve 1 hafta sonra püre haline geçilir.
**Sebze çorbasına daha sonra eklenecek besinler; kabak, karnabahar, bezelye ve iyi pişmiş taze fasülye olabilir.
Yoğurt
Genellikle ikindi öğünü ek gıdası olan yoğurt, muhallebi yerine de verilebilir.
Muhallebi
Sebze püresinden 1-2 hafta kadar sonra genellikle 6. aydan itibaren akşam öğünü (18:00- 20:00) olarak verilir. Kaşık maması veya pirinç unu ile hazırlanmış muhallebi olabilir.
7 – 8. AY
Anne sütüne aldığı sürece ve miktarda devam edilmelidir. Anne sütü yoksa veya yetersizse en az 300 ml. devam maması verilmelidir. Meyve ve sebzeleri püre halinde rahatlıkla verebilirsiniz. Artık eline ağzında geveleyeceği çubuk biçiminde çiğ sebzeler verebilirsiniz. Tahıl gevrekleri, soyulmuş domates, suda bekletilmiş kuru kayısı 7-8. aylarda verilebilcek diğer uygun besinlerdir.
Kahvaltı
Çocuk meyve püresi, sebze püresi, muhallebi ve yoğurt gibi besinlere alıştıktan sonra 6. ay da kahvaltıya başlanabilir.
Yumurta
Katı pişmiş yumurta sarısı çocuk kahvaltıya alıştıktan sonra 6. ayda gün aşırı 1 çay kaşığı olarak beslenme programına eklenir, yavaş yavaş miktarı artırılır. Bir haftanın sonunda bebek tam bir yumurta sarısını yiyebilir.
Tahıllı Çorbalar
Mercimek, yoğurtlu yayla, acısız tarhana çorbası gibi gıdalar, taze sebze çorbalarına alıştırılmış olan bebeklere 8. aydan sonra değişik tatları öğretmek amacıyla verilebilir.
Et ve Tavuk
Deri ve yağları ayrılarak 7-8 aylarda bir tepeleme çorba kaşığı pişmiş kıyma veya orta boy ince bir biftek veya tavuk eti parçası sebze çorbasına eklenerek sebze ile birlikte püre haline getirilir.
Balık
9. ayda öğle öğünlerinde püre şeklinde et yerine değiştirilerek verilebilir.
Köfte
8. ayda öğle öğünlerinde verilebilir.
Karaciğer
8. ayda öğle öğünlerinde et ile değiştirilerek püre şeklinde 15 günde bir kez olmak üzere verilebilir.
8 - 9. AY
Yemek taneleri biraz daha büyük olabilir. Rende veya püre yerine doğranmış yiyecekler hazırlabilirsiniz. Kendi kendine yemeyi öğrenmesi için eline sık sık çubuk biçimli yiyecekler verin. Et ve balıklar ızgara veya haşlama yapılarak irice kıyılır. Kızarmış ekmek, tuzsuz ev yemekleri, çorba, börek gibi besinleri tüketebilir.
Pilav, Makarna ve Dolmalar
8. aydan sonra yoğurt ile karıştırılarak verilebilir.,
10-12. AY
Bu aylarda evde yenen hemen herşeyi bebeğiniz de yiyebilir. Pişirirken yemeklerin tuzsuz olmasına dikkat edin. Et, balık ve tavukları küçük lokmalara ayırabilirsiniz.
Dr. Pınar Berik Keskin
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı