3022
Nedense sağlıklı bir yaşam dendiğinde çoğu kişinin aklına beyni hariç tüm organları gelir. Neden acaba sağlıklı yaşam deyince aklımıza beyin sağlığı gelmez? Oysa beynimize yapacağımız her bakım vücudumuzun her uzvunu da olumlu şekilde etkileyecektir. Unutmayın ki; vücudumuzun kumada merkezi beynimizdir. Tüm vücut uzuvlarımız beynimizden yollanan komutlarla etkin olmaktadır. Bu nedenle daha uzun ömürlü ve daha sağlıklı bir yaşam için beynimizi doğru şekilde beslemeliyiz.
Birçok işimizi teknolojik aletlerin yardımıyla yapmaktayız. Bize zor gibi gözüken bazı komplike işleri teknolojik cihazların yardımıyla oldukça kolay şekilde yapabilmemiz istemesek de bu teknolojik cihazlara bağımlı olmamızı sağlamaktadır. Evlerde birçok şeyi uzaktan kumanda ile yönetiyoruz. Geliştirdiğimiz akıllı ev uygulamalarıyla övünüyoruz. Teknolojinin gelişmesi ve refah düzeyinin artması insanları oldukça rahatlatmış durumda. Belleğimizde tutmamız gereken birçok şeyi de bilgisayarlarımızda veya cep telefonlarımızda saklıyoruz. Şöyle bir geçmişi düşünün, eski zamanları hatırlayın. Onlarca telefon numarasını hafızamızda tutabiliyorduk çünkü tutmak zorundaydık. Neden? O dönemlerde bize yardımcı olacak teknolojik aletler yaygın bir şekilde kullanılmıyordu ve birçok şeyi herhangi bir yere bakmadan cevaplamamız gerekirdi. Bir de şimdiki zamanı düşünün, birkaç önemli numaradan fazlasını hafızamızdan söylemiyoruz. İnsanların rahatlığa alışması eskiden bilinmedik yeni sorunları karşımıza çıkarmaktadır.
Günümüz insanları, vücudunu ve fiziksel görüntüsünü doğru değerlerde tutmak için nasıl bir çaba içinde, bir düşünün. Fit olmak için spor salonlarından çıkmayan milyonlarca insan var. Elbette zinde olmak iyidir. Ancak sağlıklı bir beyine sahip olmayan insanın vücut değerlerinin en mükemmel şekilde olması kendine dış görünüşten başka ne sağlayabilir? Tekrar ediyorum, neden acaba sağlıklı yaşam deyince aklımıza beynimiz gelmez? Oysa sağlıklı bir beyine sahip olmadan insan sağlığı tam olamaz.
Erken bunama, Alzheimer gibi ileri yaş hastalıkları günümüzde çoğalmakta ve bu hastalıklara yakalanma yaşı her geçen gün aşağılara düşmektedir. Rahat bir yaşama alışan insanlar fark etmeden kendilerini ve beyinlerinin işleyişini köreltmektedirler. Saatlerce televizyon başında sadece bize sunulan çoğunlukla içi boş programları izleyerek beyinlerimizi meşgul etmekteyiz. Oysa vücut ve beynimiz çalıştıkça gelişmekte ve kendini çalışmaya hazır halde tutmaktadır.
Nasıl sağlıklı bir vücuda sahip olmak için yapmamız gerekenler varsa, sağlıklı bir beyne sahip olmak için de yapmamız gerekenler vardır. Üstelik beyin sağlığınızı korumak için yapmanız gerekenler, fiziksel aktiviteler gibi çok zamanınızı almaz, sizi aşırı şekilde yormaz. Günlük işlerinizin arasında yapacağınız basit aktiviteler, egzersizler beyin sağlığınızı koruma altında tutabilir.
Öncelikle bilgisayar harici kaynakları da oyun ve iletişim için kullanmaya çalışın. Evet, biliyorum günümüzde bu oldukça zor ama teknolojik aletleri devre dışı bırakmasını bilmeliyiz. Size tavsiyem hoşlanmasanız da bazı zamanlarda farklı ve özellikle bilmediğiniz konularda kitaplar okuyun. Kendinizi farklı bir alanda geliştirirken, yeni şeyler öğrenmeniz beyninizin farklı katmanlarını daha etkin kullanmanızı sağlayacaktır. Günümüzde birden fazla yabancı dil bilmek oldukça önemlidir. Evet, bunu da kendinize bahane ederek bilmediğiniz ve özellikle ilgi duyduğunuz bir ülkenin dilini seçerek, kelimelerini ezberlemeye çalışın. Bu etkinlik sayesinde hem yabancı dilinizi geliştirirsiniz hem de farklı bir şeyle uğraştığınız için zihniniz olumlu yönde etkileşim içinde ve zinde olacaktır.
Beyin sağlığınızı korumak için basit akıl ve zeka oyunlarını oynayabilirsiniz. Bu tür oyunlar çoklu oynanabildiği gibi tek başına da oynanabilmektedir. Sudoku, satranç, harf bulmaca, kelime bulmaca, fark bulmaca vb. zihnimizi zorlayacak, aktif şekilde hafızanızı meşgul edecek çeşitli akıl oyunlarını çantanızda veya bilgisayarlarınızda bulundurabilirsiniz. Boş vakit bulduğunuz her an ve her yerde (örneğin otobüs, metro gibi) çözebilirsiniz. Böylece hoşça vakit geçirmenin yanı sıra beyninize de egzersiz yaptırmış olursunuz.
TURGAY ÜLKER
Akıl ve Zeka oyunları Eğitmeni,
Üst kademe Satranç Antrenörü, Spor Koçu