Çocukların da baş ağrısı ya da migrenleri olabilir. Baş ağrısı şikayeti olan erişkinlerin % 20’sinin şikayetlerinin 10 yaşından önce başladığı bilinmektedir. % 50’si ise şikayetlerinin 20 yaşından önce başladığını belirtmektedirler.

Sıklığı Nedir?

Baş ağrısı, çocukluk ve adölesan döneminde oldukça sıktır. Bir çalışmada  12 – 17 yaş arasındaki erkek çocukların % 56, kız çocukların % 74’ü son bir ay içerisinde baş ağrısı yaşadıklarını söylemişlerdir. 15 yaşlarında çocuk ve adölesanların % 5’inde migren tipi başağrısı, % 15’inde ise gerilim tipi baş ağrısı olduğu bilinmektedir.

Nedenleri Nelerdir?

Çocuklarda baş ağrısı genellikle altta yatan bir hastalığa bağlıdır. İnfeksiyonlar, soğuk algınlığı, burun tıkanıklığı ya da ateşe bağlı olabilir. Sinüzit, farenjit ya da orta kulak iltihabı sırasında baş ağrısı eşlik edebilir.

Migrenin kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik ya da beyindeki değişikliklerden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Migreni olan pek çok çocuğunun ailesinde de çocukluk döneminde migren öyküsü bulunduğu tahmin edilmektedir. Hava değişiklikleri, yorgunluk ya da parlak ışıklar migren ataklarını tetikleyebilir.

Stress, endişe, depresyon, uykusuzluk, belirli gıdalar ya da katkı maddeleri de atakları tetikleyebilir. Bazı çocuklarda çok fazla fiziksel aktivite ya da güneşte kalma da bir neden olabilir. Kızlarda, adet dönemlerinde migren atakları görülebilir.

Gerilim tipi baş ağrısı ise akademik olaylardan etkilenebilir. Aile, okul ya da arkadaşlarıyla ilgili duygusal gelişmeler de atakları tetikleyebilir. Depresyon da bir neden olabilir.

Birçok baş ağrısının nedeni selim olmakla beraber, baş ağrıları giderek kötüleşiyorsa, görme bozukluğu, konuşma bozuklukları, kas güçsüzlüğü gibi nörolojik bulgular eşlik ediyorsa daha ciddi problemler de akla gelmelidir.

• Menenjit
• Ensefalit
• Beyin absesi
• Kanama
• Tümör
• Kafa travması

Çocuk ve Adölesanlarda Baş Ağrısı Nasıl Değerlendirilmelidir?

Çocuğunuz baş ağrısından şikayet ediyorsa tedavi altta yatan nedene yönelik olacağından öncelikle doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuzu öykü ve fizik muayene ile doğru tanıyı koyacaktır. BT ya da MRI gibi görüntüleme tetkikleri istenebilir. Baş ağrıları semptomları giderek sıklaşıyor ve ağırlaşıyorsa bir çocuk nöroloğuna da başvurmanız gerekebilir.

Tedavi İçin Neler Yapılabilir?

• Baş ağrısı günlüğü: Ağrıyı tetikleyen faktörlerin belirlenebilmesi tedavi için önemli bir aşamadır. Bu nedenle çocuğunuzla  birlikte baş ağrısı günlüğü yapabilirsiniz. Uykusuzluk, beslenme düzensizliği, belirli gıdalar, kafein, hava değişikliği, stress faktörlerini belirlemeye çalışın. Bunları çocuğunuza öğretin.

• Stress Tedavisi: Çocuğunuzu stressle mücadele edebilmesi için eğitmeye çalışın. Stress yaratan aktivitelerden ya da diğer tetikleyici faktörlerden uzak durmasını öğütleyin.

• İlaç Tedavisi: Tedavi semptomatik, altta yatan nedeni ortadan kaldırmaya yönelik ya da önleyici olabilir. Çocuklarda ağrı kesici olarak aspirin kullanmamaya özen gösterin.

Tedaviye başladıktan sonra baş ağrısı günlüğü aracılığıyla atakların ne sıklıkta geldiğini kaydedin, gelişmelerle ilgili doktorunuzu bilgilendirin.

Çocuğum Büyüdükçe Baş Ağrısı da Artar mı?

Baş ağrılarının çoğu çocuğunuz büyüdükçe hafifler. Erkeklerde iyileşme sıklığı kızlara göre daha yüksektir. Kızlarda hormonal değişikliklerden dolayı migren atakları artabilir. İleriki yaşlarda da kadınlarda migren sıklığı erkeklere göre üç kat daha fazladır.

Dr. Pınar Berik Keskin

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı