1.Sınıf süreci hem çocuklar hem anne babalar hem de sınıf öğretmenleri için zorlu geçen bir süreçtir. “Ha okudu ha yazdı” derken genelde çoğunluk kan ter içinde kalır. Elbette bu süreci kolaylaştıran faktörler vardır. Her şeyden önce okul olgunluğuna sahip olmak başlı başına önemlidir. Yani sadece kronolojik yaşın tutması değil, bilişsel, sosyal ve duygusal olarak hazır olmak gerekir. Bu süreçte bir diğer önemli nokta da okul öncesi eğitimdir. Dışarıdan bakıldığında “sadece oyun oynuyorlar” gibi görünen durumlarda bile, 1. sınıfın alt yapı çalışmaları yapılmaktadır. Bu süreçte sınıf öğretmeninden alınan geribildirimler önemsenmeli, önerileri paralelinde destek verilmelidir ki 1. sınıfın yükü hafiflesin. Tam da bu noktada belirtmeliyim ki, 1. sınıfın yükünü hafifletmekten kastettiğim, okuma yazmanın okul öncesi dönemde öğretilmesi değil. Bu kıymetli dönemde enerjinin, çocuklardaki yaşamsal, sosyal duygusal ve öğrenme becerilerini geliştirmeye, öğrenme meraklarının canlı tutulmasına harcanması gerektiğini düşünüyorum. Zira yurt dışı kaynakları incelediğinizde, 1-1,5 yaştan itibaren bebeklere okumayı öğreten eğitim setleri ve bilgisayar programları olduğunu görüyorsunuz. Bu durum çocukların dahi olduğunu değil, uyaranlarla erken tanıştığını ve her gün düzenli bunun için mesai harcandığını gösterir. Gelelim ana konumuza… Biz anne babalar olarak evde ne tür oyunlar oynarsak, çocuğumuz okuma yazma sürecini daha kolay atlatır?              

• Sesinden Tanıma Oyunu

Bu oyunu iki türlü oynayabilirsiniz. Gözlerini kapattırıp bir ses çıkararak (anahtarlığı sallamak, kapıyı tıklamak gibi) ne sesi olduğunu tahmin ettirebilirsiniz. Ayrıca internetten çeşitli sesleri indirip (hayvan sesleri, doğa sesleri gibi) dinleterek tahmin oyunu oynayabilirsiniz.

• Öğrendiği Sesi Gazetede Bulma Oyunu

Çocuğunuzun önüne bir gazete küpürü verip öğrendiği bir sesi bularak yuvarlak içine almasını isteyebilirsiniz. Örneğin küpürde gördüğü tüm E seslerini işaretleyebilir, ardından kaç tane E sesi bulduğunu birlikte sayabilir ve o sayı kadar çocuğunuzu öpücük yağmuruna tutabilirsiniz :)

• Biten Sesle Kelime Bulma Oyunu

Bu, hepimizin çocukluğunda oynadığı bir oyundu diye düşünüyorum. Siz bir kelime söylersiniz, örneğin ELMA, o da kelimenin son harfi ile, yani A sesi ile bir kelime türetir, örneğin ARABA. Oyun bu şekilde devam eder. Çocuğunuzun farkındalığı arttıkça oyunu, söylenen kelimenin ilk hecesi ile kelime türetme şeklinde de oynayabilirsiniz, örneğin MA-RUL & MA-KAS gibi.

• Kelimeleri Hecelere Bölme Oyunu

Oyuna 2 heceli kelimeleri sorarak başlayabilirsiniz. Örneğin, GE-Mİ. Çocuklar kelimeyi hecelere bölerken hece sayısı kadar el çırpabilir ya da zıplayabilir. Arada KUŞ gibi tek heceli kelime söyleyerek onu şaşırtabilir, olayın mantığını kavradığında daha uzun kelimelere geçebilirsiniz. Ritim algısı bu yaş grubunda çok önemli olduğundan sadece elinizle vereceğiniz bir ritmi taklit etmesi bile katkı sağlayacaktır.

• Kafiyeli Kelime Bulma Oyunu

Sizin söylediğiniz bir kelime ile kafiyeli başka bir kelime bulmasını isteyebilirsiniz. EL - BEL, KAYAK - AYAK, ZİL - PİL gibi.

• Araba Plakalarından Kelime Türetme Oyunu

Bu oyunu da çoğunuzun çocukken oynadığına eminim. Öncelikle tek harf içeren plakalarla oyuna başlamakta fayda var. Haydi A sesi ile başlayan kelimeler türetelim gibi. Öğrendiği ses sayısı arttıkça oyunu zorlaştırabilirsiniz. Bu dönemde çocuğunuzla oynayacağınız her tür kelime oyununda sesli harflere (A, E, I, İ, O, Ö, U, Ü) öncelik vermeniz çocuğunuzun başarma duygusunu daha kolay tadabilmesi adına önemlidir.

Son olarak sevgili anne babalar, unutmamamız gereken bir şey var ki; çocuğumuzun becerilerini geliştirmeye yönelik sarf ettiğimiz çabanın işe yarayabilmesi için altın bir kural vardır. O da, her ne yapıyorsak yapalım bizim de keyif alıyor olmamız gerektiği kuralı! Tüm bu eğitimsel oyunları birlikte geçirilen keyifli zamanlara dönüştüremedikçe efektifliğini yitireceğini unutmayalım. Çocuğunuzla kıkırdayarak oynayacağınız nice oyunlar dilerim…

Psk. Dan. Yelda ARSLAN