Bu yazıyı yıllardır eğitim sektörünün içinde bulunan bir anne sıfatıyla yazıyorum. Uzun zaman önce katıldığım bir eğitimde çocuk nöroloğu konuşmacı, çocuklardaki beyin gelişiminin kaba motor becerilerden ince motor becerilere doğru olduğunu belirtmişti. Bu bir anlamda şu demek oluyor; bir çocuğun beden koordinasyonu ne kadar iyiyse, el becerilerinin de o paralelde iyi olma ihtimali yüksektir. Tam tersi de düşünülebilir; koşma, tırmanma çevikliği olmayan, vücut dengesi zayıf bir çocuğun inci gibi bir yazısının olması pek olası değildir.

          1. sınıfta okuma yazmayı öğrenmekle cebelleşen, yazısı çirkin pek çok çocuğun anne babası otomatikman çocuklarının yazısını güzelleştirmek amacıyla evde onlara daha çok yazı yazdırırlar. İroniye bakın ki çocukları da elleri çabucak yorulduğundan ve ne kadar uğraşırsa uğraşsın yanındaki arkadaşı gibi güzel yazamadığından yazmaya direnç gösterir! Bu yazıyla amacım anne babalara ezber bozan adımlar attırmak. Madem gelişim aşamalarına dair bilimsel bir gerçekten bahsediyoruz, o zaman çocuğumuzun daha güzel yazmasını destekleme planımız içine onun beden koordinasyonunu geliştirecek, kaba motor becerilerine yönelik etkinlikler de almalıyız… Peki neler yapılabilir?

Kaba Motor Becerileri Geliştiren Etkinlik Örnekleri

          İlk yapılması gereken çocuğun parkta, bahçede oynaması, koşması, tırmanması, zıplaması için ortam ve fırsat yaratmaktır. Bu, akrandan model alma açısından da son derece önemlidir. Diğer yapılabileceklere bir göz atalım…

• Yürümeyi yeni öğrenmiş çocukların sonraki aşamada merdiven inip çıkması için fırsat yaratma.

• Bisiklet, scooter, paten, kaykay gibi dengeyi geliştiren gereçlerle haşır neşir olmalarını sağlama.

• Tek ayak üstünde durma, tek ayak üzerindeyken yerdeki bir objeyi alma, düz çizgi üzerinde adımlama yapma, geri geri yürüme, parmak ucunda yürüme, sek sek oynama, ip atlama.

• Yakar top, voleybol, basketbol, hentbol gibi hareket eden topların koordinasyonunu gerektiren oyunlar oynama. (Daha küçük yaşlarda balonu yere düşürmeden havada tutmaya çalışma oyunu oynanabilir)

• Düz takla ve ters taklayı peş peşe atma. (Her gün 1-2 kez atmak yeterli)

• Yumurta yarışı yapma. (Yumurtayı haşlayın, bir yemek kaşığına koyun, kaşığı da çocuğunuzun ağzına verin. Bir noktadan bir noktaya yumurtayı düşürmeden yürüsün.)

• Taşıyabileceği objeleri kaldırıp bir odadan diğerine taşımasını isteme. (Daha küçük çocuklarda oyuncağını eline alıp yürümesi istenebilir)

• Oyuncakları toplarken işin içine eğlence katarak elleri yerine çıplak ayaklarını kullanmasını isteme :). (Ayak parmakları ile objeleri kavraması zordur, kavramaya çalışırken verilen mücadele farkına varmadan beden koordinasyonunun gelişmesine yardımcı olur.)

• Üzerinde tutma yerleri olan özel toplar üzerine oturup zıplama.

• “Twister” oyunu oynama.

• Çevresi ağlarla kaplı trambolinde zıplama.

• Ritme uygun dans etme vb.

          Tüm bu etkinliklerin yetersiz kaldığı durumlarda, özel oyun parkurlarına sahip, çocukların beden koordinasyonlarını geliştirmeye yönelik hizmet veren kurumlardan ve jimnastik atölyelerinden yardım alınabilir.

          Atalarımız boşuna dememiş “sağlam kafa sağlam vücutta bulunur”. Velhasıl zannetmeyin ki okullardaki Beden Eğitimi dersi çocuklar eğlensin diye konmuş. Çocukların enerji boşaltımı için uygun bir fırsat yaratmanın ötesinde akademik becerilerinin temeline katkı sağlamaktadır. Haydi bana şimdilik müsaade, kızımla biraz hoplayıp zıplayıp takla atacağız :). Bir sonraki yazım “ince motor becerileri geliştiren etkinlikler”de görüşmek üzere...

Psk. Dan. Yelda ARSLAN