Yeni bir eğitim-öğretim yılına başlayacağımız bu günlerde, çocuklar ve veliler farklı bir heyecan içerisindeler. Doğal olarak çocuklar ve aileler alıştıkları bir düzenden çıkarak, yeni bir sistemin içerisine girecekleri ilk günlerde bazı aksaklıkların yaşanması doğaldır. Önemli olan bunların en kısa zamanda farkına vararak, gereken önlemleri almaktır. Anaokulu ve 1.sınıfa başlayacak öğrenciler için düzenlenen oryantasyon haftası ilk adımların sağlam bir şekilde atılması adına önemlidir. Bu dönemde ailelerin yaşayabilecekleri bir takım noktalar üzerinde durmak istiyorum.

Okula yeni başlayan bir çocuk ev ortamından çıkarak tamamen yapılandırılmış bir programa sahip kuruma adım atmaktadır. Ev ortamında yemek, uyku, oyun saatleri veya televizyon seyretmek gibi faaliyetleri için esnek bir yapıyı bırakması gerektiğini hatırlamak önemlidir. Yeni başladığı kurumda sabah belli bir saatte kalkması, servis ya da ailesi tarafından okula bırakılması ve günlük programda yer alan etkinliklere katılmasının yanında bir takım özbakım becerilerini de kendisinin yerine getirmesi beklenmektedir.

Oryantasyon dönemlerinde çocuklar okulda kısa süreli bir program içerisinde yer aldıklarından dolayı keyifli vakit geçirebilirler. Bu dönem bitip, eğitim-öğretim yılı başladığı zaman bir takım sıkıntılar baş gösterebilir. Burada ailelerin tutarlı bir şekilde davranarak, çocuğun okula gitmemek adına ona sürdüğü nedenleri dinleyerek onları anlamaya çalışmaları yararlı olacaktır.

Okul veya öğretmenlerle ilgili herhangi bir olumsuz görüşünüz olduğunda bunun çocuğun yanında söylenmemesi çok önemlidir. Her şey de olduğu gibi okulla ilgili görüşlerini oluştururken anne babalarını model alan çocuklar bunların etkisi altında kalarak, olumsuz bir tutum geliştirebilirler.

Çocuğunuzu okula bırakırken sürecin çok uzamaması adına çaba göstermeniz önemlidir. Siz ne kadar tereddüt ederseniz, o da var olan durumla ilgili endişe etmesini gerektirecek bir durum olduğuna inanır. Bunun yapılmasının özellikle çocuklar ağladığı zaman zor olduğunu gözlemliyoruz özellikle okul öncesi eğitim kurumlarına başlayan çocuklarda. Çocuğunuzun öğretmenleri ile okula girdikten bir süre sonra ağlamalarının azaldığını ve gün içerisinde etkinliklere katıldığını hatırlamanın sizlere yardımcı olacağını düşünüyorum. Kararlı bir tutum içerisinde olunduğunda bu sürenin her geçen gün daha azaldığını ve bir süre sonra tamamen yok olduğunu göreceksiniz.

Çocuklar sınıf ortamında kendi yaş gruplarından birçok çocukla bir arada olma imkanı elde ederler. Evde tek başına veya küçük bir kardeş ile olan  çocuğun gününü birlikte geçirdiği arkadaşları ile sorunlar yaşayabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Sınıf arkadaşları da çocuğunuz gibi yeni bir ortamı deneyimlemekte ve kendi ile ilgili farkındalıklarını arttırmaya çalışmaktadır.

Annelerden bazıları okulda çocuğunun kendisinden uzaklaşacağını ve sınıf öğretmenine bağlanacağı yönünde endişeleri de beraberinde taşıyabilir. Çocuğunuzun okula başlaması sizleri daha az seveceği anlamına gelmez. Anne babalara duyulan sevginin yeri öğretmenlerine ya da kurumda görev yapan diğerlerine duyulan sevgiden daha farklıdır. Okula başlama ile bağımsızlıklarını kazanmaları adına atılan büyük adımlardan birini görmek, annelerin çocukların kendilerine artık ihtiyaçları olmadığı yönünde endişelerin artmasına sebep olabilir.

İlkokula başlayan çocukların aileleri için ise durum biraz daha farklılık göstermektedir. Öğrencilerin büyük kısmı 1.sınıfa başlamadan önce okul öncesi eğitim almış olurlar. Bu da aileler ve öğrenciler son derece yararlı bir deneyimdir. 1.sınıfa başlayan çocuğunun belirtilen ders süresi içerisinde sırada oturması ve sınıf öğretmenini takip edecek, ihtiyaçlarını ifade edecek, sosyal, bilişsel ve duygusal anlamda belli bir olgunluğa erişmiş olması gerekir. İlkokula başlayan öğrenci velilerinin endişeleri arasında derslerin takibi, ödevlerini tam olarak yapabileceği, okuma yazmayı öğrenebileceği, sınıf arkadaşlarından daha arkada kalabileceği şeklinde yer alabilir.

Anne babaların okulla ilgili süreci yakından takip etmeleri, istenenleri yerine getirmeleri, okul ortamı ile olumlu konuşmaları ve akşamları tüm ailenin gün içerisinde yaptıklarını, yaşadıklarını paylaşmaları uyum sürecini olumlu yönde destekleyecektir.

Okula başlamadan önce ev ortamında yaşanan bir takım özel durumlar ya da yeni bir kardeşin doğumu çocuğun alışmasını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu tip bir durum söz konusu ise sınıf öğretmeni ve psikolojik danışman ile özel bir görüşme yapılarak, alınacak önlemleri birlikte belirleyebilirsiniz.

Psk. Dnş. Selda MUTLU