Çocuk, ölüm olayı ile karşılaşmadan yaş düzeyine uygun bir açıklama yapmak ve sorularını cevaplandırmak onun ölümü hayatın bir parçası olarak algılayabilmesine yardımcı olacaktır.  Ancak onun sorularına verilebilecek cevaplara geçmeden önce sık kullanılan bazı hatalı ölüm açıklamalarına bir göz atalım.

Ölümü nasıl anlatmamalısınız?

Ölümü uyku ile eşleştirmeyin: Başka yerde uyuyor ya da uzun bir uykuya daldı gibi açıklamalar ben de uyursam ölebilirim diye düşünmelerine yol açabilir

Ölümü yolculuk ile eşleştirmeyin: Uzun bir yolculuğa çıktı ya da çok uzaklara gitti açıklaması yapmak tatile giden ya da bir süreliğine uzağa giden bir yetişkinin dönmeme ihtimalini düşündürüp onu üzebilir.

Ölümü hastalık ile eşleştirmeyin: Altı yaşın altında olan çocuklara hasta olduğu için öldü demeyin. Hasta olduğunda öleceğini düşünebilir.

Ölümü yaşlı insanlarla eşleştirmeyin: Çocuklar sadece yaşlıların ölmediğini kısa zamanda kavrayacaklardır bu size olan güveninin sarsılmasına neden olabilir.

1. Ölüm      konusundan bahsederken rahat olun. Çocuğunuz size soru sorduğunda bütün      sorularının cevaplarını bilemeyeceğinizi söyleyebilirsiniz ancak ölüm      konusunda da doğum kadar rahat konuşmaya özen gösterin.
2. Ölüm      gerçeği ile erken yaşlarda tanıştırın. Ölümü tam olarak anlamak belli bir      yaşı gerektirse de bu yavaş yavaş gerçekleşen bir süreçtir. Çiçeklerin,      böceklerin, hayvanların hayat döngüsünden onlara erken yaşlarda bahsedebilirsiniz.      Çocuğunuza bir bitkinin ya da bir hayvanın sorumluluğunu vererek onun      doğum, büyüme, üreme ve ölüm süreçlerini incelemesini sağlayabilirsiniz.      Böylece insanlar dâhil tüm canlıların ölmesinin doğal bir süreç olduğunu      daha kolay anlayabilir.
3. Sadece      çocuğunuzun sorusuna cevap verin çok fazla detaya girmeyin.

Ölüm nedir?

1. Eğer      çocuklar 10 yaşın altındaysa soyut durumları anlamakta zorluk yaşarlar. Basit açıklamalar getirin.  Basitçe ölmüş bir kişinin nefes almadığını,      konuşmadığını, uymadığını, yemeğe ihtiyacı olmadığını söyleyebilirsiniz.      Örneğin ölmüş bir kedi miyavlamaz ve koşamaz açıklamasıyla onun anlayabileceği      somut bir örnek verebilirsiniz.
2. Ya da      artık hayatta olmamaktır. Örneğin çicekler şu anda yaşıyorlar ama kışın      renkleri azalır, solar ve ölürler. Vücut da öyledir, öldüğünde hareket      etmez, nefes almaz, hissetmez ve uyumaz.

Büyüdüğümde ben de ölecek miyim?

Herkes bir gün ölecek.

Sen de ölecek misin?

Evet, ama şu anda bunu düşündürecek bir neden yok,  ben seninle çok uzun yıllar beraber olacağımızı umuyorum.

Neden ... ağlıyor?

Örneğin, Selin Teyze, Tamer Amca öldüğü için üzgün bu yüzden ağlıyor. Onu çok özlüyor. Sevdiğimiz biri öldüğünde hepimiz üzülürüz.

Uzman Psikolog Aslı BENK