Büyük gün geldi çattı, evde bir koşturma, bir telaş: Çocuk okula başlıyor!

Ya ilk günlerde sizi neler bekliyor?

Oryantasyon büyük bir sözcüktür ama kendisi çoklukla küçümsenir. Örneğin, oryantasyon okulun bir, bilemedin iki gününe özgü bir şey sanılır. Oysa oryantasyon anne-babanın bir okulu çocuklarının devam etmesi için seçtiği gün başlar. O günden başlayarak zaman hem ebeveynlerin hem de onunla paylaştıkları ölçüde çocuğun okula ve okul fikrine alışmaya çalışması ile geçer. Çoğu okul velilerini önden oryantasyon süreci ile ilgili bilgilendirir. Bu sürecin anlatıldığı bir toplantı var ise bu toplantıya katılmanız, yok ise böyle bir toplantı rica etmeniz önemlidir. Böylece oryantasyon gününün yoğunluğu ve kalabalığı içinde zorlanmazsınız.

Oryantasyon süreci için en önemli unsurlardan biri güvendir. Açıkça söyleyebilirim ki oryantasyon kolay değildir. Okulun ilk günü ve sonraki birkaç gün heyecanlı olduğu kadar karmaşık, yorucu ve duyguların yoğun olduğu bir dönemdir. Bu süreçte okula ve öğretmenlere güvenmezseniz her günü daha da yorgun ve üzgün bitirebilir, dahası sürecin uzamasına neden olabilirsiniz. Bu yüzden, özellikle de olası kriz anlarında okula ve öğretmenlere güvenin. Güveni sağlamak için önceden okulla gereken bağlantıları kurmak, müdürle, öğretmenlerle ve rehberlik servisiyle tanışmak isteyebilirsiniz. Aklınıza takılan bir şey olduğunda gerekli kişilerle bağlantıya geçip sormaktan çekinmeyin.

Çocuğunuzu okula ve ilk güne hazırlayın. Yazılarımın arasında bu konu ile ilgili bir yazı dizisi mevcut, faydalanabilirsiniz. Çocuğunuzun okulda hoşlanabileceği ve hoşlanmayacağı şeylerin küçük bir analizini yapın ve ağırlık olumlu özelliklerde olmak üzere ikisinden de çocuğa bahsedin. Ona hoşlanmayacağı şeyler ile nasıl baş edebileceğini öğretin, gerekirse bunları öğretmene de ileterek yardımını isteyin. Çok kaygılı çocuklarda okula dair direkt konuşmak yerine oyunlara ve masallara okulla ilgili detayları yedirmek daha faydalı olabilir. Yine görece kaygılı çocuklarda okulla ilgili konuşmaya biraz daha erkenden başlanabilir.

Oryantasyon sürecine dair yaygın yanlışlardan biri de oryantasyonun her çocukta aynı süreyi alacağı ve hemen biteceğidir. Oryantasyon en rahat adapte olmuş çocukta bile 1-2 hafta sürer. Bu süre 2-3 aya kadar çıkabilir. Önden kendinizi hazırlayın. Oryantasyon sürecinizde çocuğunuz daha gergin, daha yorgun, daha talepkar ve daha duygusal olabilir. Uyku ve yemek düzeni aksayabilir. Sizin sabırlı ve hazırlıklı olmanız çocuğunuzun yaşadığı değişiklikleri anlamlandırmanızı ve onlarla başa çıkmanızı kolaylaştırır. Benzer bir şekilde, çocuğunuzdan bazen o ağlarken ayrılmanız gerekebilir. Kendinizi ne olursa olsun sakin kalmak ve öğretmenlerin yönergelerine uymak için hazırlayın.

İlk günün sabahında hafif ama doyurucu bir kahvaltı edin. Okulla ilgili heyecanlı olduğunuzu konuşabilirsiniz. Oryantasyon süresince, öğretmene ve çocuğa haber vermeden hiçbir yere gitmeyin. Böylece çocuğunuzun gözündeki güvenilirliğinizi korur, çocuğun süreç üzerindeki kontrol hissini arttırarak rahatlamasına yardımcı olursunuz. Vedalarınızı kısa tutmak da çocuğunuzun ayrılık sürecinden yıpranmasını azaltır ve daha çabuk sakinleşmesini sağlar.

Tüm velilere ve öğrencilere rahat ve hızlı bir oryantasyon dönemi dilerim…

Uzman Klinik Psikolog Nazlı Akay