Bir önceki yazıma, özellikle 1. sınıfta okuma yazma süreciyle cebelleşen ve elleri çabucak yorulan çocuklardan bahsederek giriş yapmıştım. Demiştim ki “parmak kasları güçlensin diye çocuklarınıza daha çok yazdırmaya kalkmayın. Hatta ezber bozun, parmaklarından önce çocuğunuzun kaba motor gelişimini destekleyici egzersizler yaptırın”. Bu savımı da beyin gelişiminin kaba motordan ince motora doğru geliştiği bilimsel gerçeğine dayandırmıştım. Bir önceki yazımı okumamış olanlar arzu ederlerse şu linkten okuyabilirler: https://www.ailedenokula.com/portal/rehber/726/ezber-bozan-adimlar-atmak Şimdi de gelelim ikinci aşamaya; çocuklarımızın ince motor becerilerini geliştirmeye, bir başka deyişle çocuklarımızın ellerini ve parmaklarını etkin kullanabilmelerini sağlamaya…

İnce Motor Becerileri Geliştiren Etkinlik Örnekleri

Öncelikle çocukların küçük yaştan itibaren öz bakım becerilerinin gelişmesi için fırsat yaratılmalı. Kendi yemeğini yeme, kendi başına giyinip soyunma, düğmelerini ilikleme, fermuarını açıp kapama, ayakkabılarını bağlama bile başlı başına parmak kaslarını güçlendiren etkinlikler. Bunlar dışında yapılabileceklere hep birlikte göz atalım:

• Oyun hamurlarıyla oynama. Hatta kuruyunca şekli bozulmayan beyaz oyun hamurlarından alırsanız, çocuğunuz kurabiye kalıplarıyla ona şekil verir, parmak boya ile boyar, arkasına yapıştıracağı mıknatıs ile de tüm akrabalara buzdolabı magneti hazırlayabilir :).
• Boyama çalışmaları yapma. Küçük yaşta parmak boya ile başlanabilir, ilerleyen yıllarda kalından inceye her tür boya kalemi kullanılabilir.
• Yaşına uygun büyüklükteki Legolarla oynama. (Yaş büyüdükçe Legoların boyutu küçülmelidir)
• Küçük parçalı maket & yapboz yapma.
• İpe/ayakkabı bağcıklarına makara, boncuk ya da makarna dizme. Hatta makarnaları öncesinde parmak boyalarla boyarsa biricik anneciğine kolye bile yapabilir :).
• Süngerle dolu kovadan boş kovaya su doldurma. Yaş büyüdükçe bu etkinliği damlalık ile dolu bardaktan boş bardağa su doldurma şeklinde yapabilirsiniz.
• İpe mandalla bir şeyler asma.
• Keçeye (kağıttan daha kalın olması nedeniyle) ataş takma.
• Makasla önce gelişigüzel kesme, ardından çizgi üstünden kesme. (Küçük yaş grubunda kesme çalışmalarına kağıt makası ile başlanmalıdır)
• Kurmalı oyuncaklarla oynama.
• Plastik maşa ile (çocuklar için özel, cımbıza benzer bir gereç) ponponları bir kaptan diğerine aktarma.
• Origami yapma.
• Mikado çubukları ile oynama.
• Gazete ya da dergileri küçük küçük yırtıp bir resim kağıdına yapıştırarak kolaj çalışması yapma.
• Bir tepsiye dökülmüş nohut, mercimek vb bakliyatları kalem kullandığı üç parmağını kullanarak birbirinden ayırma.
• Parmak kuklalarla oynama. Bu etkinlik ayrıca dil gelişimine de katkı sağlayacaktır.
• Elinin boyutuna uygun kavanozların kapaklarını ve şişe kapaklarını açıp kapama.
• Delgeç ile bir karton üzerinde açacağınız yan yana deliklerden ayakkabı bağcıklarını geçirerek dikiş dikme. (https://www.ailedenokula.com/portal/article/239/ignesiz-dikis) Daha büyük yaş grubunda yetişkin süpervizyonunda düğme de diktirilebilir.
• Ahşap ya da plastikten çivili oyuncaklarla oynama.
• Püskürtmeli plastik bir şişenin içine su koyup çiçekleri sulama.
• Parmaklarla duvarda gölge oyunları oynama.
• Mutfak süzgecinden şöniller geçirerek sevimli bir yaratık yapma.
• Çıkartmalarla (sticker) yaptığı bir resmi süsleme.
• Bonibonları renklerine göre ayırma. Sonrasında her aile üyesine bir renge ait bonibonları seçip verme :).
• Pazar sabahları kahvaltıda tüm aile üyeleri için portakal suyu sıkma. (Elbette elektrikli portakal sıkacağında değil :) )
• Fasulye gibi sebzeleri ayıklatma :)
• Bir tas dolusu kumun içine küçük bir obje saklayıp bulmasını isteme.
• Küçük yaştan itibaren bir kumbara edinmesini sağlayıp tüm bozuk paraları kumbarasına atmasını sağlama. Sonrasında biriken paralarla ona istediği bir oyuncağı alabilirsiniz. Bu, parayı kullanma, tasarruf kavramı, istediği bir şeyi elde etmek için bekleyebilme gibi çok önemli yan katkı sağlayacaktır. 

Sevgili anne babalar ve eğitimciler, ben yaş ayırımı yapmaksızın aklıma gelen tüm etkinlikleri yazıya dökmeye çalıştım. Sizler çocuğunuzun ya da öğrencilerinizin yaşına göre yapabileceği etkinlikleri çeşitlendirebilirsiniz. Bunlar dışında boyama kitapları (mandala boyamayı şiddetle tavsiye ederim), labirent kitapları, nokta birleştirmece kitapları, yazıya hazırlık içeren kitaplardan da yararlanabilirsiniz.

Gelişen parmaklar, inci gibi yazılar :).

Psk. Dan. Yelda ARSLAN