Ülkemizde son zamanlarda yaşanan darbe girişimi ve terör olayları görüntüleri,  her insanda olduğu gibi çocuklar ve ergenler üzerinde de psikolojik açıdan olumsuz bazı etkileri olabilir.

Çocukluk döneminde yaşanan travmatik olayların etkisi insanın yetişkinlik döneminde çok belirgin etki gösterebiliyor.  Örneğin, yıllar önce çocukluk döneminde darbenin travmatik etkilerini yaşamış yetişkinler/yaşlılar bugün yeniden biz uzmanların kapılarını kaygı sorunları, anksiyete bozuklukları için çalıyorlar.  Bu darbe girişimi, yıllar önceki eski darbelerle ilgili olumsuz anıları, duyguları tetikleyici oldu ve yeniden üstü kapanmış yaraları kaşıdı. Bugün çocuklar için doğru adımları atmamız, yıllar sonra daha mutlu yetişkinler olmalarına, travmadan daha az olumsuz etkilenmelerine yardımcı olacak.

Ailelerin nelere dikkat etmesinde fayda var?

• Olaylar karşısında serinkanlılığınızı korumaya çalışın. Böylelikle tutarlı davranabilirsiniz.

• Duygularınızı yönetmekte çocuklarınıza örnek olun.

• Günlük rutinlerinizi sürdürmeye devam edin. Bu rutinler ailedeki herkesi güvende hissettirir.

• Olumsuz duygularınızdan konuşarak, kendi içinizi dökerek, çocuğunuzun da kendisini açmasına teşvik edin. “Ben korktum, heyecanlandım, meraklandım, sen neler hissettin?” gibi.

• Aile içi iletişime, etkileşime daha çok zaman ayırın, çocuklarınızla oyun oynayın, birbirinizle sohbete zaman ayırın. Birbirinizi yargılamayın, farklı görüşler olabilir. “Bu dediğin çok saçma, bu korkular çok yersiz” gibi ifadeler iletişim engelleri yaratır. Saygılı ve hoşgörülü olun.

• Çocukların haberleri mümkün olduğunca az ve sizin kontrolünüzde izlemesini sağlayın, merak ettiği bir şey varsa size sorabileceğini söyleyin ve konu ile ilgili konuşmasına izin verin. Çocuğunuzu dinleyemeyecek durumdaysanız ya da çocuğunuz konuşmaya çekiniyorsa onu kendini resim, hamur gibi farklı etkinliklerle ifade etmesine yönlendirebilirsiniz.

• Kendiniz haberleri çocuklar oynarken ya da uyuduktan sonra takip etmeye özen gösterin.

• Bedeninizde neler olup bittiğine odaklanın. Ağrılar, midede yanma, iştahsızlık, uykusuzluk, gerginlik, fazla yeme isteği, fazla uyuma isteği, kas sıkışmaları gibi semptomları takip edin.

• Çocuğunuz ergenlik dönemindeyse, otoriteye karşı gelme, eleştirme eğilimi göstermesi normaldir. O’nun fikirlerini ifade etmesine teşvik edin. Ergen dikkatle dinlenildiğinde benlik saygısı gelişir. Çeşitli arkadaşları ya da gruplar tarafından suç teşkil edilecek davranışlara sevk edildiğinin nasıl farkına varacağını, nasıl davranması gerektiği hakkında sakince bilgiler verin. Nelerin kabul edilebilir, nelerin kabul edilemez olduğunun aile yapınıza göre altını çizin. Bu bilgileri öğüt şeklinde değil, sohbet şeklinde onun düşüncelerini de sorarak gündeme getirin.

• Bir haftadan uzun süredir çocuğunuzda ya da kendinizde korkular, gece uykusuzlukları, kabuslar, kaygılı davranışlar, bedensel yakınmalar devam ederse bir uzman yardımına başvurun.

Uzman Psikolojik Danışman Deniz Çanga