HAMİLELİKTE 21. HAFTA
2776

Rahim büyüklüğü göbek deliğinin birkaç santim üzerine çıkmıştır. Bu haftada bebeğin ağırlığı ortalama 350 grama ulaşmıştır. Kalp, gelişimini devam ettirmekte ve giderek daha güçlü kasılmaktadır. Bebek dışarıdan gelen sesleri daha net duymaya başlamıştır. Cilt altı yağ depolanması devam etmektedir. Cildin şeffaflığı artık kaybolmaya başlamıştır. Bebeğin daha önce yumuşak ve kıkırdağımsı olan kemikleri hızlı kalsiyum depolanması ile sertleşmeye başlamıştır. Bu dönemde anne adaylarının kalsiyum açısından zengin beslenmeleri önemlidir.

Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonları

Rahim hızla büyümekte olup onu tutan bağların gerilmesine bağlı bu dönemde anne adaylarının kasık ağrılarında artış olabilir. Doktor kontrolleri sırasında bu ağrıların idrar yolu enfeksiyonundan ayrılması önemlidir. Bu amaçla kadın doğum doktoru tarafından basit bir idrar tahlili ve gerekirse idrar kültürü istenecektir. Gebelikte idrar yolu enfeksiyonlarının erken doğum eylemine neden olabildikleri bilindiğinden, saptanması durumunda tedavi edilmeleri önemlidir.

Ayrıntılı ultrason

Bu hafta, bebeğin kalbi dahil tüm organlarının incelenmesi ve olası anomalilerin saptanmasına yardımcı olan ayrıntılı ultrasonun (ikinci düzey ultrasonografi) yapılabileceği haftadır. Bu ultrason ile bebeğin kalbi, kalbinden çıkan damarları, sinir sistemi, böbrekleri, idrar torbası, karaciğeri, midesi, kolları, bacakları, parmakları, dudak yapısı (özellikle dudak, damak yarığı açısından), bebeği besleyen ana damarların akımları gibi ayrıntılı inceleme yapılır. Ayrıntılı ultrason için uygun dönem 21.-24. haftalar arasıdır. Bu inceleme hem bebeğin hayatla bağdaşmayacak anomalilerinin hem de doğum sonrası acil müdahale gerektirecek problemlerinin (örneğin büyük arterlerin transpozisyonu denilen kalp anomalisinde doğum sonrası acil ameliyat gerekmektedir) saptanması açısından çok önemlidir. Bu inceleme sırasında bebekte kromozom anomalisi düşündürecek bir problem saptanırsa, anne adayına kordosentez (bebeğin göbek kordonuna iğne batırarak örnek alma) işlemi önerilebilir. Böylece aile, doktorun bilgilendirmesi ile gerekli kararları veya önlemleri uygun zamanda alabilmiş olur.

Kordosentez nedir?

20 haftanın üstündeki gebeliklerde bebekle ilgili bir araştırma yapılacaksa (kromozom analizi, enfeksiyon taraması, kan uyuşmazlığında bebeğin anemi düzeyinin belirlenmesi gibi) kullanılacak yöntemdir. Amniyosentezden (amniyosentez işleminin açıklaması 17. hafta açıklamaları içerisinde bulunabilir) daha hızlı sonuç alınır. İşlem amniyosentez gibi ultrason eşliğinde ve bu işte uzmanlaşmış perinatologlar tarafından yapılır. Ultrason ile bebeğin göbek kordonunun olduğu yer belirlenir. Daha sonra özel bir iğne ile annenin cilt, ciltaltı ve uterusu geçilerek göbek kordonuna ulaşılır. 2 ml fetal kan alınır ve incelemeye gönderilir. Bu işlem sonrası düşük ihtimali amniyosentez işleminden biraz daha yüksektir. Merkezden merkeze değişmekle beraber yaklaşık 200’ de 1 düşük yapma ihtimali vardır.